Στο τέλος κάθε χρήσης διενεργείται από την επιχείρηση απογραφή των στοιχείων του πάγιου ενεργητικού, όπως τα ενσώματα στοιχεία, τα άυλα, τα κεφαλαιοποιημένα έξοδα και οι μακροπρόθεσμες απαιτήσεις.
Κατά τη διενέργεια της απογραφής αυτής είναι δυνατόν να διαπιστωθούν κλοπές ή ζημιές που δεν είχαν συνειδητοποιηθεί έως τώρα, με αποτέλεσμα να μην έχουν καταχωρηθεί στα λογιστικά βιβλία. Οι ζημιές αυτές πιστώνονται στον Λογαριασμό « Λοιπές έκτακτες ζημίες». Η διαδικασία αυτή ονομάζεται αναγνώριση και επιμέτρηση.
Το κόστος κτήσης των ενσώματων και άυλων στοιχείων του πάγιου ενεργητικού επιβαρύνονται σε γενικές γραμμές από δαπάνες όπως η τιμολογιακή τους αξία τοις μετρητοίς, τα άμεσα έξοδα όπως τα μεταφορικά, οι προμήθειες κτλ, το ποσό της έκπτωσης που συνήθως παραχωρεί εκ των υστέρων ο προμηθευτής, τα διάφορα έξοδα εγκατάστασης προκειμένου το στοιχείο να είναι έτοιμο για χρήση ή εκμετάλλευση, καθώς και τα διάφορα έξοδα που συνεισφέρουν στην αύξηση της χρησιμότητας του στοιχείου όπως προσθήκες, αντικαταστάσεις κτλ. Σε περίπτωση που το πάγιο δημιουργείται από την ίδια την επιχείρηση τότε συνυπολογίζεται το κόστος των εργατικών και των αναλώσιμων, ενώ αν το πάγιο γίνεται από τρίτους τότε συμπεριλαμβάνονται όλες οι δαπάνες που αποδεικνύονται από τα αντίστοιχα τιμολόγια. Τέλος για περιπτώσεις που το πάγιο αποκτάται δωρεάν το κόστος κτήσης υπολογίζεται στην τρέχουσα τιμή, ενώ αν πρόκειται για περίπτωση ευρεσιτεχνίας λαμβάνονται υπόψη οι τιμές των υλικών και τα διάφορα έξοδα νομικής κατοχύρωσης του προϊόντος.
Τα έξοδα συντήρησης δεν αυξάνουν την αξία του παγίου, άρα δεν αποτελούν στοιχεία του κόστους κτήσης του. Αφαιρούνται από τα αποτελέσματα της χρήσης. Αντιθέτως, τα έξοδα βελτίωσης όπως λ.χ. οι ριζικές επισκευές και διαμορφώσεις (τοποθέτηση νέας ισχυρότερης μηχανής σε μια παραγωγική μονάδα) αυξάνουν τη χρησιμότητα και το κόστος του παγίου. Με άλλα λόγια, παράλληλα με την αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας ενός παγίου αυξάνεται και η αξία κτήσης του παγίου αυτού.
Καραγιώργος, Θ (2002) Χρηματοοικονομική Λογιστική, ΕΑΠ
Παπάς, Α (2008) Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο, ΕΑΠ
Κατά τη διενέργεια της απογραφής αυτής είναι δυνατόν να διαπιστωθούν κλοπές ή ζημιές που δεν είχαν συνειδητοποιηθεί έως τώρα, με αποτέλεσμα να μην έχουν καταχωρηθεί στα λογιστικά βιβλία. Οι ζημιές αυτές πιστώνονται στον Λογαριασμό « Λοιπές έκτακτες ζημίες». Η διαδικασία αυτή ονομάζεται αναγνώριση και επιμέτρηση.
Το κόστος κτήσης των ενσώματων και άυλων στοιχείων του πάγιου ενεργητικού επιβαρύνονται σε γενικές γραμμές από δαπάνες όπως η τιμολογιακή τους αξία τοις μετρητοίς, τα άμεσα έξοδα όπως τα μεταφορικά, οι προμήθειες κτλ, το ποσό της έκπτωσης που συνήθως παραχωρεί εκ των υστέρων ο προμηθευτής, τα διάφορα έξοδα εγκατάστασης προκειμένου το στοιχείο να είναι έτοιμο για χρήση ή εκμετάλλευση, καθώς και τα διάφορα έξοδα που συνεισφέρουν στην αύξηση της χρησιμότητας του στοιχείου όπως προσθήκες, αντικαταστάσεις κτλ. Σε περίπτωση που το πάγιο δημιουργείται από την ίδια την επιχείρηση τότε συνυπολογίζεται το κόστος των εργατικών και των αναλώσιμων, ενώ αν το πάγιο γίνεται από τρίτους τότε συμπεριλαμβάνονται όλες οι δαπάνες που αποδεικνύονται από τα αντίστοιχα τιμολόγια. Τέλος για περιπτώσεις που το πάγιο αποκτάται δωρεάν το κόστος κτήσης υπολογίζεται στην τρέχουσα τιμή, ενώ αν πρόκειται για περίπτωση ευρεσιτεχνίας λαμβάνονται υπόψη οι τιμές των υλικών και τα διάφορα έξοδα νομικής κατοχύρωσης του προϊόντος.
Τα έξοδα συντήρησης δεν αυξάνουν την αξία του παγίου, άρα δεν αποτελούν στοιχεία του κόστους κτήσης του. Αφαιρούνται από τα αποτελέσματα της χρήσης. Αντιθέτως, τα έξοδα βελτίωσης όπως λ.χ. οι ριζικές επισκευές και διαμορφώσεις (τοποθέτηση νέας ισχυρότερης μηχανής σε μια παραγωγική μονάδα) αυξάνουν τη χρησιμότητα και το κόστος του παγίου. Με άλλα λόγια, παράλληλα με την αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας ενός παγίου αυξάνεται και η αξία κτήσης του παγίου αυτού.
Καραγιώργος, Θ (2002) Χρηματοοικονομική Λογιστική, ΕΑΠ
Παπάς, Α (2008) Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο, ΕΑΠ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου